0

Pierwotna medycyna opierała się na stosowaniu bezpośrednio tego, czym obdarowywała ludzkość przyroda. Na wszelkie dolegliwości próbowano stosować różnego rodzaju zioła. Odbywało się to z mniejszym lub większym efektem. Niekiedy jednak stosowane rośliny rzeczywiście korzystnie wpływały na rozwiązywanie problemu. Dlatego też niektóre z roślin zielnych swoje zastosowanie w medycynie ma do dziś. Jedną z nich jest pokrzywa.

Pokrzywa jako roślina zielna

Nazwa “pokrzywa” nie określa konkretnego gatunku rośliny. Jest to rodzaj, do którego obecnie klasyfikuje się prawie 70 różnych gatunków. W Polsce występują dwa z nich. Jest to pokrzywa zwyczajna i pokrzywa żegawka. Pokrzywy występują na niemal całej kuli ziemskiej.

Pokrzywa może osiągać nawet do 3 metrów wysokości. Ich łodyga w swoim przekroju wykazuje kształt czterokanciasty. Najbardziej charakterystycznym elementem rośliny, dzięki któremu z łatwością da się rozpoznać tę roślinę, są ich liście. Występują one naprzeciwlegle, są osadzone na ogonkach, a ich blaszka jest ząbkowana. Kwiaty pokrzywy nie są szczególnie okazałe. Kwiatostany przybierają postać kłosa, wiechy lub grona. Owoce pokrzywy to drobne jajowate orzeszki.

Najbardziej charakterystyczną cechą pokrzyw są ich włoski parzące. Są to jednokomórkowe struktury o pęcherzykowatej podstawie, która przechodzi w długą i cienką wypustkę zakończoną główką. W pęcherzyku pod dużym ciśnieniem znajduje się sok parzący. Pod wpływem ucisku np. dotknięcia, główka łatwo się odłamuje, a ostra wypustka włoska swobodnie przebija skórę. Następnie niemal natychmiastowo wstrzykiwany jest parzący płyn.

Płyn włosków parzących zawiera wiele mediatorów stanu zapalnego. Są to m.in acetylocholina, serotonina oraz histamina. Substancje te zwiększają przepuszczalność naczyń krwionośnych oraz je rozszerzają. Sok zawiera także niewielkie ilości kwasu mrówkowego.

Lecznicze działanie pokrzywy

Pokrzywa jako roślina lecznicza była wykorzystywana już w starożytności. Zalety w stosowaniu pokrzywy jako preparatu medycznego widział także polski lekarz, prawnik, duchowny i astronom – Mikołaj Kopernik. Pokrzywie przypisywano właściwości lecznicze w stosunku do cholery, astmy, biegunek czy też robaczyc. Przewlekłe stany zapalne tkanki łącznej (choroby reumatyczne) próbowano leczyć za pomocą biczowania roślinami pokrzywy.

Oprócz swej bogatej historii w dawnej medycynie, pokrzywa znalazła także zastosowanie w lecznictwie współczesny. Jest ona składnikiem wielu ziołowych mieszanek. Stosuje się wyciągi z tej rośliny, które korzystnie wpływają na gruczoł sterczowy. Stercz (prostata) to męski nieparzysty gruczoł, który wraz z wiekiem często ulega przerostom uciskając na cewkę moczową. Może także rozwijać się w nim bardzo częsty nowotwór prostaty. Preparaty z pokrzywy spowalniają proces przerostu prostaty. Jest to główne zastosowanie preparatów z tego ziela w medycynie. Przyjmowanie ziół nigdy jednak nie zastąpi regularnych wizyt u lekarza oraz badań profilaktycznych.

Preparaty pokrzywowe wykorzystywane są także w leczeniu cukrzycy typu II. Jest to choroba, która polega na zaburzeniach gospodarki węglowodanowej. Głównym materiałem energetycznym ludzkiego organizmu jest glukoza. To ten cukier w komórkach wykorzystywany jest w procesie oddychania komórkowego prowadzącego do wytworzenia energii. Przenikanie glukozy z krwi do komórek umożliwia insulina – hormon wytwarzany przez trzustkę. W cukrzycy dochodzi do zaburzeń w wydzielaniu lub działaniu tego hormonu. Niekiedy jest on wytwarzany w zbyt małych ilościach, a innym razem przyczyną jest niewrażliwość komórkowych receptorów insulinowych. Preparaty z pokrzywy obniżają poziom cukru we krwi.

Substancje zawarte w pokrzywie wpływają pobudzająco na proces erytropoezy, czyli wytwarzania krwinek czerwonych. Krwinki te są niezwykle ważne, gdyż dzięki zawartej hemoglobinie transportują tlen po organizmie. Dodatkowo pokrzywa poprawia perystaltykę jelit, a także wzmaga syntezę interferonu. Interferony to grupa białek organizmu, które odgrywają ważną rolę w procesach odpornościowych organizmu. Mają głównie działanie przeciwwirusowe.

Preparatów z pokrzywy nie należy stosować, jeśli występują:

  • choroby nerek
  • reakcje alergiczne
  • nowotwory macicy

Pokrzywa znalazła szerokie zastosowanie także w innych dziedzinach niż medycyna. Wykorzystywana jest w kosmetologii jako składnik kremów oraz toników. Stosuje się ją także w walce z łupieżem. Pokrzywa to także roślina jadalna i służy jako składnik wielu potraw.

Anna Ziemkiewicz

Od czego zacząć remont mieszkania w stanie deweloperskim?

Previous article

Uprawnienia SEP – czym są i w jaki sposób można je zdobyć

Next article

You may also like

Comments

Leave a reply

More in Porady